Spálíkanið okkar er byggt upp af tveimur meginþáttum sem vinna saman til að spá fyrir um úrslit alþingiskosninga 2024:
- Skoðanakannanir og þróun fylgis samkvæmt þeim
- Niðurstöður fyrri kosninga, söguleg gögn og efnahagsástand
Skoðanakannanir og þróun fylgis
Fyrri hluti líkansins fylgist með þróun fylgis flokkanna yfir tíma og tekur tillit til:
- Hvernig fylgi flokkanna breytist dag frá degi
- Kerfisbundinna skekkja í könnunum eftir fyrirtækjum
- Aukinnar óvissu í kjölfar stjórnarslita
- Hvernig fylgisbreytingar eins flokks hafa áhrif á aðra flokka
Hvernig er tekið tillit til mismunar í könnunum?
Hver könnunaraðili hefur sinn eigin hóp þátttakenda sem tekur þátt í könnunum þeirra. Líkanið tekur tillit til þess að hver könnunaraðili hefur sína eigin aðferðafræði við val á úrtaki og framkvæmd kannana. Til dæmis getur mismunandi samsetning þátttakenda leitt til þess að sumir flokkar mælast með aðeins hærra eða lægra fylgi hjá ákveðnum könnunaraðilum. Með því að bera saman kannanir frá mismunandi fyrirtækjum og raunveruleg úrslit síðustu kosninga getum við greint þessi mynstur og tekið tillit til þeirra í spánni.
Hvernig er tekið tillit til stjórnarslita?
Þegar stjórnarslit verða eykst óvissan í spánni því slíkir atburðir geta haft veruleg áhrif á fylgi flokkanna. Líkanið tekur tillit til þessa með því að leyfa meiri sveiflur í fylgi á tímabilinu eftir stjórnarslit.
Grunnbreytur og söguleg gögn
Seinni hluti líkansins byggir á:
- Úrslitum síðustu kosninga
- Stöðu flokka (hvort þeir eru í stjórn eða stjórnarandstöðu)
- Hversu lengi flokkar hafa verið við völd
- Efnahagslegum breytum eins og verðbólgu og hagvexti
Hvernig vinna þessir þættir saman?
Líkanið vegur og metur upplýsingar frá báðum þáttum. Vægi þáttanna breytist eftir því hversu langt er til kosninga:
- Þegar langt er til kosninga fá sögulegu gögnin og grunnbreyturnar meira vægi
- Eftir því sem nær dregur kosningum fá nýjustu skoðanakannanirnar meira vægi
Með þessu móti nýtir líkanið bæði langtímaþróun og nýjustu upplýsingar til að gefa sem nákvæmasta spá um úrslit kosninganna.